wrapper

Конференсия

КОНФЕРЕНЕСИЯИ ИЛМӢ – АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «ЗАБОНИ ДАВЛАТӢ ДАР ЗАМИНАИ ҶАҲОНИШАВӢ: ҲИФЗИ АРЗИШҲОИ МИЛЛӢ ВА МУНОСИБАТҲОИ БАЙНИФАРҲАНГӢ»
Душанбе, 07 Октябр 2024

КОНФЕРЕНЕСИЯИ ИЛМӢ – АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «ЗАБОНИ ДАВЛАТӢ ДАР ЗАМИНАИ ҶАҲОНИШАВӢ: ҲИФЗИ АРЗИШҲОИ МИЛЛӢ ВА МУНОСИБАТҲОИ БАЙНИФАРҲАНГӢ»

       
КОНФЕРЕНЕСИЯИ ИЛМӢ – АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «ЗАБОНИ ДАВЛАТӢ ДАР ЗАМИНАИ ҶАҲОНИШАВӢ: ҲИФЗИ АРЗИШҲОИ МИЛЛӢ ВА МУНОСИБАТҲОИ БАЙНИФАРҲАНГӢ»
        Субҳи 4 уми октябр дар Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандаров бо ҳузури олимон ва коршиносони варзида конференсия таҳти унвони «Забони давлатӣ дар заминаи ҷаҳонишавӣ: ҳифзи арзишҳои миллӣ ва муносибатҳои байнифарҳангӣ» баргузор гардид. Мавзуи асосии чорабинӣ нақши забони тоҷикӣ дар таҳкими ҳувияти миллӣ, ваҳдати ҷомеа ва пешгирии ассимилятсияи забонӣ буд. 
        Дар оғози конференсия, директори институт д.и.филол. Қаландариён Ҳоким Сафар сухани ифтитоҳӣ намуда, аз аҳамияти забони тоҷикӣ ҳамчун пояи давлатдории мо ёдовар шуданд. Дар маърӯзаҳои илмӣ, ки аз ҷониби д.и.филол. профессор Муқбил Аламшоев, номзади илмҳои филологӣ Зоолишоева Шамшод Фаросатшоевна, ва котиби илмии ИИГ АМИТ Ризвоншоева Нуриниссо Нуралишоевна пешниҳод гардиданд, мавзӯъҳои муҳими ташаккули лексикографияи тоҷик, забони миллат ҳамчун пояи миллат ва тарҷума ҳамчун воситаи ғанӣ гардондани забони давлатӣ мавриди баррасӣ қарор гирифтанд. 
        Ин конференсия бори дигар нишон дод, ки забони тоҷикӣ на танҳо рамзи ҳувияти миллӣ ва истиқлолият аст, балки воситаи асосии муносибатҳои байнифарҳангӣ ва рушди фарҳангии мо низ мебошад.
        ЗАБОНИ ТОҶИКӢ: ПОЯИ ҲУВИЯТИ МИЛЛӢ ВА ЯГОНАГӢ
        Забони тоҷикӣ на танҳо воситаи муошират миёни тоҷикон, балки инъикоскунандаи зиндаи таърихи ҳазорсолаи халқи тоҷик, фарҳанг ва мероси маънавии он мебошад. Ин яке аз қадимтарин забонҳои ҷаҳон буда, ба шохаи эронии оилаи забонҳои ҳиндуаврупоӣ тааллуқ дорад. Таърихи забони тоҷикӣ бо таърихи халқи тоҷик печида буда, решаҳои он то ба асрҳои қадим мерасанд.
        Нақши он дар ҳаёти сиёсӣ ва иҷтимоии давлатамон бебаҳост. Аз як тараф, забони тоҷикиро метавон ба ҳайси рамзи ҳокимияти давлатӣ ва истиқлолияти Тоҷикистони азизамон муаррифӣ намуд. Зеро он таърих, анъана ва арзишҳои халқи тоҷикро инъикос менамояд ва ҳувияти миллиро ташаккул медиҳад.
        Тавассути забони тоҷикӣ дониш, эътиқод ва рамзҳои фарҳангии мардуми тоҷик аз насл ба насл интиқол дода шуда, барои боқӣ гузоштани мероси гаронбаҳои ба ин забон ва ҳифзи хотираи таърихӣ замина гузошта мешавад.
        Аз тарафи дигар, забони тоҷикӣ омили муҳими ваҳдати ҷомеа мебошад. Он ҳамчун пайванди байни минтақаҳо ва гурӯҳҳои гуногуни иҷтимоӣ хизмат намуда, фазои ягонаи муоширатро саросари кишварамон таъмин менамояд. Дар кишварамон Тоҷикистон, ки забонҳои хурди маҳалливу фарҳангҳои гуногун роиҷ ҳастанд, забони тоҷикӣ нақши забони муошират байни халқҳои гуногунзабонро иҷро мекунад ва ба мустаҳкам гардидани муносибатҳои байни сокинони кишвар мусоидат менамояд.
       Дар ҷаҳони муосир, ки падидаҳои ҷаҳонишавӣ ва равандҳои муҳоҷирати васеъ хусусиятҳои асосии он ба шумор мераванд, нақши забони тоҷикӣ дар кишварамон боз ҳам муҳимтару мубрамтар мегардад. Рушду такмили забони тоҷикӣ дар замони муосир ба муқобила бо ассимилятсияи забонӣ ва ҳифзи гуногунии фарҳангӣ мусоидат менамояд. Ғайр аз ин, забони тоҷикӣ як воситаи муҳим дар соҳаи маориф, илм ва фарҳанг буда, ба рушду такомули насли ҷавон ва дар оянда мубаддал шудани онҳо ба қувваи зеҳнии кишвар мусоидат менамояд.
        Бо вуҷуди ин, мақоми забони тоҷикӣ маънои танг кардани забонҳои дигари маҳаллиро надорад. Дар давлатҳои бисёрзабона одатан сиёсати забонӣ вуҷуд дорад, ки ба ҳифз ва рушди забонҳои хурд нигаронида шудааст. Дар Тоҷикистони азизамон маҳз забони тоҷикӣ ба ҳайси забони давлатӣ қодир ҳаст, то заминаи хубе барои омӯхтану нигаҳ доштани забонҳои хурди маҳаллиро фароҳам оварад.
       Танҳо бо муносибати эҳтиёткорона ба забони худ мо метавонем мероси бойи фарҳангии халқамонро ба наслҳои оянда интиқол диҳем.
       Забони тоҷикӣ қисми ҷудонашавандаи ҳувияти миллӣ ва давлатдории кишварамон мебошад. Он нақши асосӣ дар ягонагиву якпорчагии сарзаминамон, ҳифзи мероси фарҳангӣ ва рушди давлату давлатдорӣ мебозад. Танҳо бо кӯшишҳои якҷоя мо метавонем ин мероси бойи фарҳангиро ба наслҳои оянда интиқол диҳем ва забони давлатиамонро беш аз пеш рушду нумуъ ва тавсеа диҳем!
Муфассал ...
КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «АРЗИШҲОИ УМУМИБАШАРӢ ДАР АШЪОРИ МАВЛОНО ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ
Чоршанбе, 02 Октябр 2024

КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «АРЗИШҲОИ УМУМИБАШАРӢ ДАР АШЪОРИ МАВЛОНО ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ

     Бо камоли ифтихор ба маълумоти ҳамагон мерасонем, ки дар таърихи 01.10.2024 Институти илмҳои гуманитарӣ ба номи академик Баҳодур Искандаров бо муваффақият КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «АРЗИШҲОИ УМУМИБАШАРӢ ДАР АШЪОРИ МАВЛОНО ҶАЛОЛИДДИНИ БАЛХӢ баргузор гардид.
 
    Дар рафти конфронс, шахсони арҷманд ва донишмандони маъруф, бо маърӯзаҳои пурмазмуни худ дар мавзӯъҳои ишқ, марг, ваҳдат ва умед дар ашъори Мавлоно суханронӣ карданд.
    Конференсия бо мубоҳисаҳои академӣ ва саволу ҷавобҳои сермаҳсул ҳамроҳӣ шуда, саҳми назаррас дар рушди таҳқиқоти адабиётшиносӣ ва арзишҳои умумибашарӣ гузошт. Ин чорабинӣ нишондиҳандаи равшани аҳамияти ашъори Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ дар ташаккули ҷаҳонбинии инсонӣ мебошад.
    Ташаккур ба тамоми иштирокчиён ва маърӯзачиён барои саҳми бузург ва ҳамкории илмӣ! 
Муфассал ...
КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМИЮ АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «КАЛОМ ВА ПАЁМИ РӮДАКӢ»
Чоршанбе, 25 Сентябр 2024

КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМИЮ АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «КАЛОМ ВА ПАЁМИ РӮДАКӢ»

    ДАР ТАЪРИХИ 24.09.2024 ДАР ИНСТИТУТИ ИЛМҲОИ ГУМАНИТАРИИ БА НОМИ АКАДЕМИК Б. ИСКАНДАРОВИ АМИТ КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМИЮ АМАЛӢ ДАР МАВЗУИ «КАЛОМ ВА ПАЁМИ РӮДАКӢ» БАРГУЗОР ГАРДИД.

     Зимни сухани ифтитоҳӣ ва табрикотии худ директори ИИГ АМИТ, доктори илмҳои филологӣ Қаландариён Ҳ.С. таъкид бар он намуданд, ки Рудакиро беҳуда асосгузори назми тоҷику форс намешуморанд. Эҷодиёти ӯ на танҳо дар инкишофи адабиёти қаламрави Осиёи Миёна, балки берун аз он ҳам таъсири худро расонд. Эҷодиёти Рӯдакӣ доираи васеи жанрҳои адабиро дар бар мегирад, воқеан ҳам аз осори лирикӣ то осори дорои фикрҳои фалсафӣ миёни онҳо мушоҳида мегарданд ва ин албатта, гувоҳ бар истеъдоди бисёрҷанбаи ӯ мебошад.

     Дар кори конференсия маърузаҳои ҷолиб аз тарафи кормандони Институти илмҳои гуманитарӣ баррасӣ гардиданд, аз ҷумла маърузаи доктори илмҳои филологӣ Қаландариён Ҳ.С. таҳти унвони «Дуои сабзи шоир» ва маърузаи доктори илмҳои филологӣ Офаридаев Н. таҳти унвони «Лексикаи забонҳои шарқи эронӣ дар ашъори Рӯдакӣ» ба маърази шунавандагон пешкаш гардиданд. Баҳсу мунозираи пурмазмун перомуни ин ду маъруза баргузор гардида, андешаҳои ҷолиб аз тарафи иштироккунандагон иброз гардиданд.

Муфассал ...
КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ БАХШИДА БА 90-СОЛАГИИ ПРОФЕССОР ОЛУБОЛУ БОҚИЕВ
Сешанбе, 17 Сентябр 2024

КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ БАХШИДА БА 90-СОЛАГИИ ПРОФЕССОР ОЛУБОЛУ БОҚИЕВ

17.09.2024

КОНФЕРЕНСИЯИ ИЛМӢ-АМАЛӢ БАХШИДА БА 90-СОЛАГИИ ПРОФЕССОР ОЛУБОЛУ БОҚИЕВ

      Имрӯз дар Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба 90-умин солгарди таърихнигори мумтоз, муҳаққиқи нуктасанҷу олими маъруфи тоҷик устод Олуболу Боқиев конференсияи илмӣ-амалӣ таҳти унвони “О. Боқиев - таърихнигори барҷастаи тоҷик” доир гардид.

     Зимни суханронии ифтитоҳӣ директори Институти илмҳои гуманитарии Қаландариён Ҳоким Сафар таъкид бар он доштанд, ки конфронси имрӯза ба хотири гиромидошти ёдбуди муаррихи барҷастаи тоҷик Боқиев Олуболу Боқиевич баргузор гардидааст, ки осори ӯ як ҷузъи ҷудонашавандаи китобхонаи илмии ҳам Институтамон ва ҳам китобхонаҳои ҷумҳуриявӣ гардидаанд. Тадқиқоти ӯ ба таҳқиқи самтҳои мухталифи таърихи Тоҷикистон, аз ҷумла вазъияти иҷтимоӣ ва иқтисодии Тоҷикистон то давраи пеш аз инқилоб, ҳамроҳшавии Осиёи Миёна ба Россия ва таҳқиқотҳо дар таъриху таърихнигории тоҷикон бахшида шуда, ба рушди соҳаи таърихи ватанӣ таъсири калон расонидаанд.

    Дар кори конференсия ба ҳайси намояндаи Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон муовини Раиси ВМКБ Абдулназарзода Абдулназар Абдулқодир иштирок варзида, зимни сухани табрикотии худ қайд намуданд, ки чунин олимони варзида ба амсоли О. Боқиев бо осори таърихии худ ҷойгоҳи махсусеро дар қатори таърихнигорони варзидаи тоҷик ишғол намудаанд.

      Дар кори конференсия олимони Институти илмҳои гуманитарии ба номи Б. Искандарови АМИТ н.и.т. Д. Ниёзбеков, н.и.т. Қаландаров Т.С., д.и.филол. Офаридаев Н., н.и.т. Алимшоев М. ва ходими илмии шуъбаи таърих Карамова И. бо маърузаҳои ҷолиб дар бораи Олуболу Боқиев ва саҳми ӯ дар таърихнигории тоҷик баромад намуданд.

 

Муфассал ...